Thế giới kinh doanh cạnh tranh khốc liệt thì việc hiểu rõ khách hàng và xây dựng chiến lược hiệu quả giúp thương hiệu phát triển bền vững. Trong đó, mô hình 4P marketing được áp dụng rộng rãi qua nhiều thập kỷ khác nhau. Vậy, 4P Marketing là gì và áp dụng chiến lược 4P như thế nào hiệu quả sẽ được mô tả chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Mô hình 4P Marketing là gì?
Mô hình 4P Marketing được giới thiệu năm 1960 bởi nhà kinh tế học và chuyên gia marketing E. Jerome McCarthy. Mô hình 4P Marketing là mô hình khung nền tảng cho việc xây dựng chiến lược marketing của nhiều doanh nghiệp hiện nay. Mô hình 4P Marketing có 4 yếu tố cơ bản là Product (Sản phẩm doanh nghiệp cung cấp thỏa mãn nhu cầu khách hàng), Price (Giá cả), Place (kênh phân phối), Promotion (Xúc tiến quảng bá và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm)
Mô hình 4P trong Marketing hiện đại đóng vai trò quan trọng. Cụ thể mang tính phổ quát áp dụng cho mọi ngành nghề, dễ tùy biến theo từng quy mô doanh nghiệp và có thể hỗ trợ hoạch định chiến lược toàn diện.
2. Phân tích chi tiết mô hình 4P marketing
Muốn xây dựng chiến lược Marketing Mix 4P hiệu quả cần sự phối hợp chặt chẽ giữa 4 yếu tố khác nhau. Việc doanh nghiệp tìm hiểu các yếu tố này sẽ giúp cho chiến dịch thành công hơn, tiếp cận khách hàng hiệu quả.
Product – Sản phẩm
Trong chiến lược marketing thì sản phẩm là yếu tố đầu tiên và cốt lõi. Ví dụ như hàng hóa hữu hình điện thoại, quần áo, thực phẩm hay dịch vụ vô hình về du lịch, tư vấn… Cụ thể, doanh nghiệp cần phải xác định sản phẩm cung cấp là mới ra mắt hay đã tồn tại trên thị trường.
Nếu đây là sản phẩm mới cần tìm ra điểm độc đáo giúp sản phẩm nổi bật và thu hút khách hàng. Nếu sản phẩm đã tồn tại thì cần đưa ra chiến lược marketing cải thiện và làm mới sản phẩm thêm hấp dẫn hơn so với đối thủ.
Bên cạnh đó, đặt tên cho sản phẩm cần được doanh nghiệp xem xét cẩn thận. Tốt nhất nên có sự kết hợp thương hiệu công ty với tên riêng từng sản phẩm tạo nên danh tiếng mạnh và dễ nhận diện.
Khi xây dựng chiến lược sản phẩm cần chú trọng về tính năng và thiết kế sản phẩm có đáp ứng nhu cầu khách hàng, thị hiếu tiêu dùng. Chất lượng sản phẩm, bao bì sẽ ấn tượng còn dịch vụ hậu mãi tạo ra trải nghiệm tích cực.
Price – Giá bán của sản phẩm
Giá cả là số tiền mà khách hàng chấp nhận chi trả để sở hữu sản phẩm hoặc dịch vụ doanh nghiệp cung cấp. Đơn vị áp dụng chiến dịch 4P marketing cần định giá sản phẩm theo tính năng và thị trường, cân đối giữa giá cả và giá trị sản phẩm. Sản phẩm chất lượng cao được định giá cao và giá cả không nên quá thấp.
Bên cạnh đó, định giá cần phù hợp với phân khúc sản phẩm như dành cho đối tượng khách hàng cao cấp hay bình dân. Chiến lược định giá có thể kết hợp các gói giảm giá, bổ trợ, chiết khấu tạo hấp dẫn cho khách hàng.
Một số chiến lược định giá phổ biến như sau:
- Định giá hớt váng: Đặt giá cao khi tung sản phẩm mới, sau đó giảm dần.
- Định giá thâm nhập: Đặt giá thấp ban đầu để nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần.
- Định giá theo giá trị: Dựa trên giá trị cảm nhận từ phía khách hàng.
- Định giá tâm lý
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược giá sản phẩm như chi phí sản xuất và phân phối, mức độ cạnh tranh, nhận thức thương hiệu và thị trường mục tiêu.
Place – Phân phối
Place trong mô hình 4P marketing là cách thức đưa sản phẩm từ công ty đến tay người tiêu dùng. Cụ thể chính là mạng lưới phân phối, địa điểm bán hàng, hệ thống logistics vận chuyển.
Trong chiến lược Marketing của doanh nghiệp, việc lựa chọn địa điểm kinh doanh như bán trực tiếp tại cửa hàng hay qua cac kênh phân phối đại lý, cửa hàng siêu thị là điều quan trọng. Ngoài ra để tiếp cận khách hàng thì đơn vị cũng cần tạo ra trang web bán hàng riêng.
Khi kết hợp các hình thức phân phối khác nhau thì doanh nghiệp sẽ tăng cơ hội tiếp cận mục tiêu, tạo trải nghiệm mua hàng tốt. Nhờ đó sẽ gia tăng sự tiếp cận và thu hút sản phẩm đến khách hàng.
Doanh nghiệp có thể áp dụng các chiến lược phân phối phổ biến:
- Phân phối rộng rãi: Áp dụng hàng tiêu dùng nhanh như bánh kẹo, nước uống
- Phân phối chọn lọc: chọn số lượng đại lý nhất định như mặt hàng điện máy.
- Phân phối độc quyền: Áp dụng với lĩnh vực sản phẩm cao cấp cần trải nghiệm dịch vụ đặc biệt như ô tô, đồng hồ cao cấp…
Promotion – Xúc tiến
Promotion là các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, thúc đẩy tiêu dùng hàng hóa, sản phẩm. Việc chọn lựa được công cụ xúc tiến hay chiến lược quảng cáo phù hợp sản phẩm và ngân sách là rất cần thiết.
Một số các công cụ xúc tiến chủ yếu được dùng như:
- Quảng cáo thông qua tivi, radio, báo chí, billboard, digital ads…
- Marketing trực tiếp như gửi email, SMS, telesales…
- Khuyến mãi với các sự kiện giảm giá, mua 1 tặng 1, ưu đãi giới thiệu bạn bè…
- Quan hệ công chúng như tổ chức sự kiện, tài trợ, xử lý khủng hoảng truyền thông…
- Marketing nội dung với các bài viết trên blog, video, infographic, podcast…
Để thành công trong chiến lược xúc tiến thì doanh nghiệp cần hiểu rõ đối tượng khách mục tiêu, chọn đúng kênh truyền thông, đo lường hiệu quả rõ rệt, thông điệp truyền tải có cảm xúc.
3. Vai trò của chiến lược 4P Marketing đối với doanh nghiệp là gì?
Hiện nay nhiều doanh nghiệp áp dụng mô hình 4P marketing trong các chiến dịch quảng bá. Vai trò của marketing mix 4P là rất quan trọng đối với các thương hiệu như:
Tăng giá trị của thương hiệu
Chiến lược 4P Marketing xây dựng và củng cố hình ảnh thương hiệu thông qua chất lượng sản phẩm, giá cả hợp lý, kênh phân phối hiệu quả và các hoạt động quảng cáo sáng tạo. Điều này giúp tăng cường nhận diện và giá trị thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
Định vị sản phẩm
4P marketing là giải pháp giúp doanh nghiệp làm nổi bật đặc điểm độc đáo của sản phẩm, định vị sản phẩm, thu hút khách hàng mục tiêu. Nhờ đó có thể tạo sự khác biệt so với đối thủ để có vị thế vững chắc trên thị trường.
Tăng doanh số bán hàng
Tối ưu hóa các yếu tố của 4P Marketing giúp doanh nghiệp thúc đẩy doanh số bán hàng nhanh chóng. Cụ thể thông qua chương trình khuyến mãi, mở rộng kênh phân phối, điều chỉnh giá sẽ tăng lợi nhuận đáng kể.
Tạo lòng trung thành của khách hàng
Chiến dịch 4P marketing giúp doanh nghiệp tạo ra trải nghiệm mua sắm tích cực qua đa kênh. Ví dụ như chất lượng sản phẩm, dịch vụ khách hàng, chương trình ưu đãi khuyến mãi. Nhờ đó sẽ thu hút khách hàng mới và giữ chân khách hàng hiện tại, tạo sự trung thành lâu dài với thương hiệu.
4. Chiến lược áp dụng 4P trong marketing hiện đại với doanh nghiệp
Đối với từng loại hình doanh nghiệp thì cách áp dụng chiến lược 4P marketing sẽ tương ứng khác nhau như:
Doanh nghiệp khởi nghiệp:
- Product: giải quyết một vấn đề cụ thể
- Price: Định giá thấp hoặc miễn phí giá cả để thu hút người dùng thử nghiệm.
- Place: Tận dụng kênh online nhằm giảm thiểu chi phí vận hành.
- Promotion: Sử dụng KOLs, Influencer, mạng xã hội với chi phí thấp để lan tỏa thương hiệu.
Doanh nghiệp sản xuất truyền thống:
- Product: cải tiến thiết kế, nâng cao chất lượng tăng sự phù hợp thị hiếu hiện đại.
- Price: Định giá theo chi phí và sự cạnh tranh thị trường.
- Place: Mở rộng kênh truyền thống sang thương mại điện tử.
- Promotion: Đầu tư quảng cáo truyền thống và kỹ thuật số.
Thương mại điện tử:
- Product: Hình ảnh đẹp, nhiều lựa chọn kích cỡ, màu sắc.
- Price: Liên tục cập nhật khuyến mãi, các chính sách giá
- Place: Đa nền tảng triển khai chiến dịch như website, app, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội.
- Promotion: Chạy quảng cáo ads, remarketing, livestream bán hàng, affiliate marketing.
5. Các bước xây dựng chiến lược Marketing 4P hiệu quả
Chiến lược 4P marketing đóng vai trò quan trọng đối với các doanh nghiệp kinh doanh hiện nay. Trong đó quy trình các bước xây dựng kế hoạch marketing mix 4P như sau:
Bước 1: Xác định USP của sản phẩm kinh doanh
USP của sản phẩm chính là những điểm độc đáo và lợi ích đặc biệt của sản phẩm đó mang lại cho người dùng. Đây là yếu tố giúp sản phẩm nổi bật trên thị trường, tăng sự cạnh tranh để khách hàng chọn lựa.
Bước 2: Phân tích thị trường
Khi áp dụng chiến lược 4P Marketing thì đơn vị cần phân tích thị trường chi tiết. Trong đó, cần tìm hiểu nhu cầu, mong muốn, hành vi khách hàng mục tiêu hiện tại hướng đến. Tiếp đến sẽ phân tích đối thủ cạnh tranh, tìm điểm khác biệt của doanh nghiệp so với đối thủ. Ví dụ như sản phẩm và dịch vụ cung cấp, chiến lược định giá, kênh phân phối… Thông qua các kênh như Google Scholar, Nielsen, Brand Việt Nam để có thể thu nhập thông tin chính xác hơn.
Bước 3: Phát triển sản phẩm, dịch vụ
Xác định rõ tính năng, lợi ích của sản phẩm, dịch vụ mà đơn vị cung cấp so với đối thủ. Đảm bảo yếu tố chất lượng, bao bì thiết kế, chính sách hậu mãi… để tăng giá trị sản phẩm tối ưu.
Bước 4: Chọn kênh phân phối và địa điểm mua hàng trong 4P marketing
Tiếp theo là chọn kênh phân phối phù hợp cho sản phẩm, dịch vụ của công ty. Doanh nghiệp cần trả lời các câu hỏi như khách hàng sẽ mua hàng ở đâu và tiếp xúc thông tin trên kênh nào. Thông qua đó sẽ chọn kênh phân phối trực tiếp hay gián tiếp, online hay truyền thống đến người dùng. Lưu ý cần đảm bảo quản lý tồn kho và hệ thống vận chuyển hoạt động hiệu quả.
Bước 5: Phát triển chiến lược giá sản phẩm
Thương hiệu cũng cần nghiên cứu sức mua thị trường mục tiêu, giá cả thị trường, chi phí sản xuất để xác định mức giá sản phẩm phù hợp. Trong 4P marketing cần cân nhắc nhiều chiến lược định giá phù hợp để áp dụng.
Bước 6: Phát triển chiến lược quảng cáo
Xác định hình thức truyền thông phù hợp với thương hiệu của mình để thu hút khách hàng tiềm năng, thúc đẩy hành động mua hàng. Có nhiều hình thức có thể kết hợp như quảng cáo, PR, khuyến mãi, tiếp thị trực tiếp, tài trợ sự kiện… để áp dụng.
Bước 7: Theo dõi, đánh giá chiến dịch 4P marketing
Luôn đánh giá và cập nhật thường xuyên chiến dịch để cải thiện nhanh chóng, đảm bảo hiệu quả. Sử dụng công cụ phân tích dữ liệu, theo dõi doanh số, tỷ lệ chuyển đổi khách hàng. Linh hoạt điều chỉnh chiến lược theo phản hồi từ thị trường, phân tích kết quả để xác định khía cạnh cần thay đổi.
6. Lưu ý quan trọng khi triển khai kế hoạch 4P trong marketing
Khi áp dụng chiến dịch 4P marketing thì doanh nghiệp cần lưu ý các vấn đề sau:
- Đồng bộ giữa các yếu tố trong 4P và phối hợp nhất quán với định vị thương hiệu. Bởi nếu sản phẩm chất lượng mà phân phối yếu, xúc tiến kém hiệu quả thì chiến dịch thất bại.
- Linh hoạt thay đổi chiến dịch tùy vào thị trường và giai đoạn phát triển của doanh nghiệp. Ví dụ đẩy mạnh promotion khi mới ra mắt thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm khi đã có tên tuổi.
- Phát triển mô hình mở rộng như 7P, 4C đối với ngành dịch vụ hoặc thời đại kỹ thuật số. Cụ thể, doanh nghiệp cần bổ sung các yếu tố People, Process, Physical Evidence, 4C phù hợp.
Mô hình 4P Marketing không bao giờ lỗi thời trong thế giới cạnh tranh hiện đại. Bằng việc hiểu sâu sắc và triển khai linh hoạt các yếu tố trên sẽ giúp doanh nghiệp thiết kế chiến lược marketing hiệu quả, tạo chỗ đứng vững vàng.
